Księgowość Dania

W Danii, zakres księgowości obejmuje różne formy działalności gospodarczej – od spółek po jednoosobowe firmy. Różnice między przedsiębiorstwami w obszarze księgowości obejmują trudność, dokumentację, podatki, terminy i aspekty prawne. Jeśli ktoś planuje założenie własnej firmy w Danii, warto przemyśleć, jak można prowadzić księgowość dla lokalnego biznesu. Można zajmować się księgowością działalności gospodarczej w Danii samodzielnie, lub skorzystać z fachowej pomocy dyplomowanych księgowych. Specjaliści do spraw księgowości skutecznie zarządzają sprawami firmy, przewodząc przez kwestie regulacji księgowości w Danii, planu kont i rachunkowości, a także raportowania. Ponadto, wskażą prawa i obowiązki pracodawcy związane z tą dziedziną.

Czego dotyczy księgowość w Danii?

Tematem duńskiej księgowości jest sfera działalności każdego przedsiębiorcy, który prowadzi własną firmę w Danii. Kwestie te obejmują różnorodne zagadnienia, których niezbędna znajomość i właściwe wypełnienie ma istotne znaczenie, by uniknąć dotkliwych sankcji finansowych. Poniżej znajduje się wykaz kluczowych zagadnień dotyczących księgowości w Danii:

• Regulacje dotyczące księgowości w Danii.
• Klasyfikacja obowiązków związanych z raportowaniem.
• Księgowość dla jednoosobowych firm działających w Danii.
• Księgowość spółek działających w Danii.
• Struktura kont księgowych w Danii.
• Przeprowadzanie audytów w przedsiębiorstwach duńskich.
• Terminy, dokumentacja, opłaty i stawki stosowane w różnych rodzajach działalności gospodarczej.
• Proces rejestracji działalności gospodarczej na obszarze Danii.
• Kwestie związane z podatkami, ubezpieczeniami, świadczeniami.
• Procedury meldunkowe i wymagane zezwolenia.
• Rozliczenia i korekty w ramach systemu SKAT.
• Fundamentalne zasady księgowości duńskiej.
• Zadania przypisane duńskim pracodawcom.
• Pojęcia takie jak Nemkonto, Tastselv, Pension, CPR, A-kasse, karta zdrowotna (DK).

Klasyfikowanie zobowiązań raportowania

W zakresie księgowości firm w Danii istotnym aspektem jest tworzenie sprawozdań finansowych, których podstawy zostały ujęte w Ustawie o sprawozdawczości finansowej. Ta regulacja klasyfikuje całą daną działalność gospodarczą w Danii na cztery klasy (A, B, C i D), bazując na poniższych kryteriach:

W przypadku gdy sytuacja firmy obejmuje przepisy dotyczące raportowania finansowego, raport ten winien składać się z następujących elementów:

• deklaracji zarządu przedsiębiorstwa w Danii,
• rocznego zestawienia bilansowego,
• rachunku zysków i strat,
• dodatkowych informacji.
  
  

Kategoria A – obejmuje wszystkie prywatne firmy w Danii, bez względu na ich wielkość, w których zatrudnienie sięga maksymalnie 10 pracowników (pracujących na pełny etat). Suma aktywów tych firm nie przekracza 7 milionów duńskich koron, a roczny obrót netto nie przekracza 14 milionów koron duńskich. Obowiązek przygotowywania sprawozdań finansowych dla firm z tej klasy nie jest narzucony przez przepisy prawa duńskiego (wyjątek stanowią ustalone klauzule w umowie firmy), z wyjątkiem sprawozdań wykorzystywanych w celach podatkowych.

W przypadku klasy B – wchodzą w nią zarówno spółki komandytowe publiczne i prywatne, fundacje handlowe oraz inne firmy. Warunki obejmują:

• zatrudnienie do 10 pracowników na pełny etat, suma aktywów nie przekracza 2,7 mln DKK, a obrót netto nie przekracza 5,4 mln DKK,
• zatrudnienie maksymalnie 50 pracowników na pełny etat, suma aktywów sięga do 44 mln DKK, a wartość obrotu netto nie przekracza 89 mln DKK.
  

Firmy duńskie z klasy B mogą korzystać z dyrektyw nadplanowych wydanych przez DASC w 2013 roku lub MSSF. Niektóre zalecenia, szczególnie te dotyczące wyceny i prezentacji informacji, są dla spółek tej klasy opcjonalne, a dla spółek klasy C konieczne.

Klasa C – w niej znajdują się duże i średnie firmy, zarówno publiczne, jak i prywatne spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki komandytowe oraz fundacje komercyjne. Wymagania to:

•  do 250 pracowników na pełny etat, suma aktywów sięga 156 mln DKK, a obrót netto nie przekracza 313 mln DKK,
• więcej niż 250 pracowników na pełny etat, suma aktywów przekracza 156 mln DKK, a obrót netto przewyższa 313 mln DKK.

Klasa D – obejmuje ona wszystkie państwowe spółki akcyjne, które są zobowiązane do sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych zgodnie z wytycznymi MSSF (termin przedawnienia wynosi 1 maja po 4 lub 6 latach). Ponadto, spółki notowane na giełdzie są zobligowane do przygotowywania indywidualnych sprawozdań finansowych.

Konfiguracja kont rachunkowych w Danii

W Danii plan kont księgowych odnosi się do specjalnej struktury rachunków, która jest przyjęta w konkretnym podmiocie gospodarczym w celu przejrzystego prowadzenia ewidencji działalności firmy.

Poniżej przedstawione zostały główne kategorie rachunków w planie kont księgowych w Danii, które dotyczą układu rachunku zysków i strat:

1. ​Rachunki związane z przychodami ze sprzedaży:
   Numer konta: 1100, Nazwa konta: sprzedaż towarów.
   
   
2. Rachunki dotyczące kosztów produkcji:
   Numer konta: 2100, Nazwa konta: koszty produkcji.
   
   
3. Rachunki obejmujące różne koszty zewnętrzne:
   Numer konta: 3100, Nazwa konta: koszt reklamy.
   Numer konta: 3200, Nazwa konta: koszty lokalne.
   Numer konta: 3300, Nazwa konta: deficyt gotówki.
   Numer konta: 3400, Nazwa konta: koszty eksportu pojazdów.
   Numer konta: 3900, Nazwa konta: inne koszty.
   
   
4. Rachunki uwzględniające koszty pracodawcy:
   Numer konta: 4100, Nazwa konta: wynagrodzenia.
   Numer konta: 4200, Nazwa konta: dodatki emerytalne.
   
   
5. Rachunki dotyczące amortyzacji:
   Numer konta: 5100, Nazwa konta: amortyzacja pojazdów.
   Numer konta: 5200, Nazwa konta: amortyzacja wyposażenia.
   
   
6. Rachunki odnoszące się do odsetek:
   Numer konta: 6100, Nazwa konta: odsetki (przychody).
   Numer konta: 7100, Nazwa konta: odsetki (koszty).
   
   
7. Rachunki obejmujące zdarzenia nadzwyczajne:
   Numer konta: 8100, Nazwa konta: zyski nadzwyczajne.
   Numer konta: 8200, Nazwa konta: straty nadzwyczajne.
   
   
8. Rachunki związane z podatkami:
   Numer konta: 9000, Nazwa konta: podatek dochodowy od osób prawnych.
   
   

Układ rachunków dotyczących bilansu:

1. Rachunki aktywów trwałych:
   Numer konta: 112, Nazwa konta: aktywa rzeczowe.
   Numer konta: 11120, Nazwa konta: samochody.
   Numer konta: 11121, Nazwa konta: odpisy umorzeniowe na samochody.
   Numer konta: 11130, Nazwa konta: meble.
   Numer konta: 11131, Nazwa konta: odpisy umorzeniowe na meble.
   
   
2. Rachunki aktywów obrotowych:
   Numer konta: 121, Nazwa konta: zapasy.
   Numer konta: 12110, Nazwa konta: skład.
   Numer konta: 122, Nazwa konta: należności.
   Numer konta: 12210, Nazwa konta: należności od odbiorców.
   Numer konta: 12220, Nazwa konta: rozliczenia międzyokresowe.
   Numer konta: 123, Nazwa konta: środki pieniężne.
   Numer konta: 12310, Nazwa konta: kasa.
   Numer konta: 12320, Nazwa konta: rachunek bankowy.
   Numer konta: 1230, Nazwa konta: rachunek oszczędnościowy.
   
   
3. Rachunki kapitałowe:
   Numer konta: 121, Nazwa konta: kapitał zakładowy.
   Numer konta: 134, Nazwa konta: kapitał rezerwowy.
   Numer konta: 135, Nazwa konta: wynik finansowy.
   
   
4. Rachunki zobowiązań:
   Numer konta: 141, Nazwa konta: zobowiązania długoterminowe.
   Numer konta: 14110, Nazwa konta: kredyty hipoteczne.
   Numer konta: 142, Nazwa konta: zobowiązania krótkoterminowe.
   Numer konta: 14210, Nazwa konta: kredyty obrotowe.
   Numer konta: 14220, Nazwa konta: wierzytelności.
   Numer konta: 14230, Nazwa konta: dodatki emerytalne.
   Numer konta: 14240, Nazwa konta: składki na rynek pracy.
   Numer konta: 14250, Nazwa konta: podatki.
   Numer konta: 14250, Nazwa konta: rozliczenia podatkowe.
   Numer konta: 14290, Nazwa konta: inne zobowiązania.
   Numer konta 21000, Nazwa konta: rachunek zysków i strat.
   Numer konta 22000, Nazwa konta: bilans.
   
   
   

Ramy prawne dotyczące księgowości duńskiej

W Danii, kraj będący jednym z najbardziej opiekuńczych w regionie skandynawskim, wyróżnia się intensywnym oddziaływaniem na politykę społeczną, elastycznym rynkiem pracy, dobrymi świadczeniami socjalnymi oraz znacznym obciążeniem podatkowym.

Przedsiębiorcy, którzy decydują się na rozpoczęcie własnej działalności w Danii, powinni wcześniej zapoznać się z przepisami normującymi księgowość duńską, dotyczącymi prowadzenia ewidencji finansowej i księgowej.

Poniżej znajdują się akty prawne dotyczące księgowości w Danii:

1. ​Ustawa o rachunkowości z 1998 roku – zawierająca przepisy odnośnie zasad rachunkowości, prowadzenia księgowej ewidencji oraz dokumentacji gospodarczej. W duńskiej księgowości ważny jest plan kont, dotyczący struktury rachunku zysków i strat (pierwsza grupa kont obejmuje przychody ze sprzedaży oraz 6 grup kosztów) oraz struktury rachunku bilansu (aktywa, zobowiązania, kapitały).
   
   
2. Ustawa z 2001 roku o sprawozdawczości finansowej (DFSA zmieniona w 2015 roku) – zawierająca przepisy dotyczące przygotowywania sprawozdań finansowych. Ustawa ta wyróżnia dwa rodzaje rachunków zysków i strat – porównawczy oraz kalkulacyjny, a wzory rachunku zysków i strat w Danii nie zawierają szablonu na obniżenie zysków netto. Sprawozdania finansowe dotyczą klas, do których podzielone są duńskie przedsiębiorstwa:
   
   
   • Klasa A, obejmująca firmy należące do osób fizycznych; takie przedsiębiorstwa nie muszą sporządzać sprawozdań finansowych, opierając się głównie na deklaracjach podatkowych.
     
     
   • Klasa B, obejmująca duńskie spółki publiczne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki komandytowe (zatrudniające maksymalnie 50 pracowników i posiadające aktywa do 36 mln DKK).
     
     
   • Klasa C, obejmująca duńskie spółki publiczne, spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki komandytowe (zatrudniające powyżej 50 pracowników i posiadające aktywa od 36 mln DKK).
     
     
   • Klasa D, obejmująca duńskie spółki akcyjne. Księgowość takich spółek jest bardziej złożona, obejmuje tworzenie bilansów, sprawozdań zarządu, rachunków zysków i strat, przepływów finansowych oraz wszelkich informacji dotyczących zmian w kapitale i innych aspektów.
     
     

Dodatkowe istotne regulacje w dziedzinie księgowości firm w Danii obejmują:

• Przepisy związane z firmami publicznymi i prywatnymi spółkami z ograniczoną odpowiedzialnością z 2009 roku.
• Regulacje dotyczące zatwierdzonych rewidentów oraz firm audytorskich, wprowadzone w 2008 roku.
• Postanowienia ustawy dotyczącej działalności finansowej, obowiązującej od 2011 roku.
• Zasady uregulowane w ustawie dotyczącej obrotu papierami wartościowymi z roku 2012.
  
  

Wymogi sprawozdawczości finansowej dla duńskich przedsiębiorstw regulowane są w aktach prawnych i dyrektywach Unii Europejskiej, a następnie przenoszone do prawa danego kraju. Przykładem jest unijna dyrektywa o rachunkowości z 2015 roku, wdrażana do prawa danego kraju w postaci Ustawy o sprawozdawczości finansowej.

Nadzór nad dziedzinami związanymi z rachunkowością finansową, audytem oraz standardami księgowymi w Danii leży w gestii dwóch instytucji rządowych:

1.  DFSA, czyli Duński Urząd Nadzoru Finansowego.
2. Na przestrzeni lat, funkcja DBA, inaczej mówiąc Duńskiego Urzędu ds. Biznesu (dawniej Duńska Agencja Handlu i Spółek do 2012 roku), spełniająca rolę w ramach Ministerstwa Gospodarki i Rozwoju, przejmuje kontrolę nad monitorowaniem sprawozdawczości finansowej dla podmiotów gospodarczych, które nie są instytucjami finansowymi. W rzeczywistości jednak, od 2007 roku, prawo ustalania standardów księgowości w Danii zostaje przekazane na rzecz Duńskiego Komitetu Standardów Rachunkowości (DASC), będącego częścią Duńskiego Komitetu Audytorów (FSR). Mimo że DASC nie posiada formalnego mandatu prawnego, jego wytyczne i techniczne instrukcje odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu wysokich standardów rachunkowości w Danii. Komitet ten określa wytyczne dla firm różnej wielkości, w tym małych, średnich i dużych przedsiębiorstw duńskich, przynależących do kategorii B i C.
   
   
   

Zadania pracodawcy w Danii

Przedsiębiorcy działający w Danii, którzy decydują się na zatrudnienie pracowników, powinni uprzednio przestudiować Ustawę o umowie o pracę (Ansættelsesbevisloven). Przepisy te dotyczą obowiązku dostarczenia pracownikom dokumentu zawierającego kluczowe informacje o warunkach zatrudnienia. Osoby pracujące w duńskich firmach często są objęte ochroną układów zbiorowych, czyli umów określających warunki pracy, które są wynikiem porozumienia pomiędzy pracodawcami a pracownikami poprzez organizacje zawodowe lub reprezentacje pracowników.

Dane przepisy pracodawców w Danii nakładają obowiązek przestrzegania krajowego prawa pracy oraz przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, dostępnych na stronie Duńskiego Urzędu Inspekcji Pracy (UIP).

Właściciele firm w Danii, zatrudniający pracowników, powinni:

1. Zapewnić pracownikom odpowiednią odzież ochronną.
2. Zabezpieczyć pracowników ubezpieczeniem na wypadek wypadków i chorób zawodowych.
3. Nie stosować praktyk dyskryminacyjnych wobec pracowników.
4. Zagwarantować pracownikom adekwatne wynagrodzenie.
5. Upewnić się, że pracownicy przestrzegają zasad bezpieczeństwa podczas wykonywania swoich obowiązków.
6. Stworzyć sprzyjające warunki pracy.
7. Przeciwdziałać ryzyku urazów w miejscu pracy.
8. Zapewnić pracownikom edukację w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
9. Organizować szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy przynajmniej raz w roku.
10. Utrzymywać stałą współpracę z instytucjami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo i higienę pracy w Danii.
    
    

Pracodawcy z państw Unii Europejskiej, planujący wysłać swoich pracowników do pracy w Danii, zobowiązani są przestrzegać przepisów dotyczących delegowania pracowników zawartych w poniższych dokumentach:

1.  Dyrektywa UE 96/71 z 16 grudnia 1996 roku dotycząca delegowania pracowników za granicę (związane z nią przepisy dotyczące środowiska pracy, równości płac, zakazu dyskryminacji na rynku pracy, stosunków pracowniczych, równego traktowania płci w zatrudnieniu oraz urlopie rodzicielskim).
2. Duńska Ustawa o delegowaniu pracowników nr 993 (Act Concerning Posting of Workers) z 15 grudnia 1999 roku.

Ponadto, polscy pracownicy delegowani do pracy w Danii, powinni otrzymać druk A-1 przed wyjazdem. Druk ten potwierdza opłacenie składek na pracownicze ubezpieczenie społeczne oraz określa polskie przepisy regulujące to ubezpieczenie w kraju. Dokument ten jest przygotowywany przez ZUS.

Każde przedsiębiorstwo w Danii powinno być zarejestrowane w Duńskiej Agencji Handlu i Przedsiębiorstw (Danish Commerce and Companies Agency, www.erhvervsstyrelsen.dk), która przydziela numer Centralnego Rejestru Firm (CVR, www.datacvr.virk.dk). Dodatkowo, firmy delegujące pracowników zagranicznych są zobowiązane do zgłoszenia wszelkich zmian dotyczących ich działalności w Rejestrze Usługodawców Zagranicznych – RUT.

 Zestawienia dokumentów w ramach duńskiej działalności gospodarczej

Na stronie internetowej duńskiego Urzędu ds. Działalności Gospodarczej, czyli Erhvervsstyrelsen (www.erhvervsstyrelsen.dk), dostępne są różnorodne informacje dotyczące rejestracji, prowadzenia księgowości oraz funkcjonowania przedsiębiorstw w Danii.

Istotne dane odnoszące się do firm działających w Danii są dostępne na platformie https://www.virk.dk. Na tej stronie znajdują się następujące informacje:

• numer rejestracyjny firmy, czyli CVR,
• nazwa i adres przedsiębiorstwa,
• daty założenia i likwidacji firmy,
• rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej,
• informacje dotyczące właścicieli, zarządu oraz wspólników,
• liczba zatrudnionych pracowników,
• kontaktowe dane firmy,
• dane dotyczące kredytów,
• aspekty księgowości, bilansu oraz sprawozdawczości finansowej, również dotyczące osób i firm (jak spółki z ograniczoną odpowiedzialnością czy spółki akcyjne),
• sektory i podsektory działalności,
• powiązane firmy,
• standardy rachunkowości,
• dokumentacja potrzebna do uruchomienia działalności gospodarczej.

Wśród dokumentów istotnych dla działalności w Danii znajdują się:

1. ​Oplysningsskema (dawniej selvangivelse), czyli formularz deklaracji podatkowej, wydawany przez duński Urząd Skarbowy (SKAT). Formularz ten zostaje przesłany na adres podany podczas rejestracji (zarówno duński, jak i polski) oraz na elektroniczną skrzynkę podatnika. To dokument szczególnie istotny dla osób prowadzących własną działalność i musi zostać uzupełniony do 1 września następnego roku podatkowego. Na podstawie tego formularza urząd przygotowuje årsopgørelse.
   
   
2. Årsopgørelsen, czyli dokument wydawany przez SKAT w dniu 15 marca, zawierający wstępną decyzję podatkową (kwotę zwrotu lub należności). W przypadku błędnych informacji lub przysługujących ulg, dokument można elektronicznie zmienić poprzez platformę TastSelv i odesłać do urzędu jako poprawione zeznanie do 1 maja. W przypadku przedsiębiorców, dokument ten jest przygotowywany później, na podstawie uzupełnionego oplysningsskema. Kwotę podatku wyliczoną w ostatecznej wersji årsopgørelsen trzeba uiścić na konto urzędu do 1 lipca. W przypadku podatku przekraczającego 21 798 DKK, kwota ta jest dzielona na 3 raty, płatne w sierpniu, wrześniu i październiku.
   
   
3. Oplysningsseddel to dokument podsumowujący zarobki pracownika. Każdy duński pracodawca ma obowiązek dostarczyć ten dokument pracownikom po zakończeniu współpracy.

Właściciele duńskich firm są zobowiązani do przechowywania dokumentacji pracowników (po zakończeniu współpracy) przez okres 5 lat.

​Więcej na temat podatków w Danii możesz się dowiedzieć w tym artykule.​

Sprawozdawczość rachunkowa enkeltmandsvirksomhed (firma jednoosobowa)

Kwestie księgowe w przypadku duńskich jednoosobowych firm są stosunkowo nieskomplikowane. Te przedsiębiorstwa, zgodnie z przepisami duńskiej Ustawy o sprawozdawczości finansowej, zostały przypisane do klasy A.

Enkeltmandsvirksomhed, czyli działalność jednoosobowa, bazuje głównie na rozliczeniach podatkowych przeprowadzanych z duńskim Urzędem Skarbowym (SKAT, www.skat.dk), natomiast co do sprawozdań rocznych, które obejmują rachunki zysków i strat, bilanse, dodatkowe informacje, zasady rachunkowości i podsumowanie zarządu, ich składanie nie jest obowiązkowe.

W przypadku księgowości związanej z taką działalnością w Danii, konieczne jest również opracowanie Forretningsplan, czyli dokładnego opisu planowanej działalności przedsiębiorstwa. Ten plan powinien obejmować wizję oraz koncepcję biznesową, zakres działań, obowiązków i możliwości finansowych przedsiębiorcy.

Rejestracja jednoosobowej działalności gospodarczej w duńskim Erhvervsstyrelsen (przez witrynę www.virk.dk) jest konieczna, a osoby decydujące się na ten rodzaj przedsięwzięcia powinny korzystać z indywidualnego numeru ewidencyjnego CPR. Zarządzanie księgowością takiej firmy jest stosunkowo proste; nie jest wymagane kapitał zakładowy, a koszty rejestracji to około 10 tys. DKK (5 tys. zł). Opodatkowanie tego typu działalności opiera się na jednym zeznaniu podatkowym, a dochód jest opodatkowany tylko raz. Właściciel ma także prawo udzielać pełnomocnictw innym osobom do działania w imieniu firmy, niekoniecznie trzeba rejestrować firmę jako płatnika VAT, o ile roczny dochód nie przekracza 50 tys. DKK.

W przypadku Enkeltmandsvirksomhed, właściciel ponosi osobistą odpowiedzialność za długi firmy i ma trzy opcje wyboru sposobu opodatkowania:

1. Możliwość opodatkowania według Ustawy o Kapitale Zakładowym (Kapitalafkastordning), która pozwala na przeniesienie części zysku firmy na dochód osobisty oraz część na dochód z kapitału.
2. Możliwość opodatkowania zysku jako dochodu osobistego, analogicznie do osób pracujących na etacie.
3. Opcja opodatkowania zgodnie z Ustawą o Przedsiębiorstwach (Virksomhedsordning), która umożliwia odliczenie kosztów odsetek od kredytów, a także zatrzymanie zysków firmy na koncie oszczędnościowym, co również może być korzystne.

Osoby prowadzące jednoosobową firmę i regulujące podatki oraz składki ubezpieczeniowe mają prawo do świadczeń emerytalnych i zdrowotnych, podobnie jak pracownicy zatrudnieni w Danii. Co kwartał lub pół roku, korzystając ze strony internetowej SKAT (duńskiego Urzędu Skarbowego) poprzez system LetLøn, należy złożyć deklarację podatkową (opodatkowanie dochodów i VAT). Wpłaty zaliczek na podatek dochodowy są wymagane 20 marca i 20 listopada.

Finansowe aspekty działalności spółek

Współcześnie bardziej zaawansowane jest zagadnienie rachunkowości w przypadku duńskich firm z klasy B, C i D, takich jak:

1. Spółki jawne (Interessentskab – I/S).
2. Przedsiębiorstwa z ograniczoną odpowiedzialnością (Anpartsselskab – ApS).
3. Spółki komandytowe (Kommanditselskab – K/S).
4. Spółki akcyjne (Aktieselskab – A/S).
5. Zgodnie z regulacjami duńskiej Ustawy o sprawozdawczości finansowej, te organizacje są zobowiązane do tworzenia sprawozdań, które zawierają raport z działalności zarządu, analizę przepływów finansowych, zestawienie wyników i strat, bilans, informacje o zmianach w kapitale oraz inne dodatkowe detale.
   
   

Wszystkie duńskie przedsiębiorstwa, których akcje są notowane na regulowanym rynku, muszą stosować standardy MSSF przy sporządzaniu ich zestawień finansowych.

Poniżej znajdziesz więcej kluczowych aspektów dotyczących księgowości w firmach duńskich:

•  W przypadku utworzenia i prowadzenia przedsiębiorstwa w Danii, obowiązuje podatek od osób prawnych (CIT) w wysokości 22%. Jeśli roczne przychody firmy przekroczą 20 000 DKK, firma staje się płatnikiem VAT w wysokości 25%.
  
  
• Za wszelkie zmiany w regulacjach dotyczących przedsiębiorstw i rachunkowości odpowiada duński Urząd ds. Przedsiębiorstw.
  
  
• DASC (Duński Komitet ds. Standardów Rachunkowości) powołany przez FSR, dostarcza nieobowiązkowych standardów technicznych oraz wskazówek dotyczących sporządzania sprawozdań finansowych dla firm spoza giełdy.
  
  
• Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF) są zestawem standardów, interpretacji i ram przyjętych przez Radę Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB).
  
  
• MSSF są traktowane jako zbiór standardów opierających się na zasadach, które nakreślają ogólne reguły, a także precyzują szczegółowe podejście.
  
  
• Zalecenia te pozwalają spółkom dostosować zarządzanie do zasady „przestrzegaj albo wyjaśnij”. Nierespektowanie ich nie jest więc wbrew zaleceniom, ale wynika z innych wybranych przez spółki podejść.

Weryfikacja finansowa duńskich przedsiębiorstw

Wartość zawarta w Duńskiej Ustawie o sprawozdawczości finansowej obejmuje także kwestie związane z weryfikacją sprawozdań finansowych przygotowanych przez duńskie przedsiębiorstwa. W Danii proces audytu zostaje przeprowadzony przez zarejestrowanych (lub uprawnionych) audytorów publicznych, którzy powinni zachować niezależność oraz pozostawać zewnętrzni.

Możemy zidentyfikować następujące rodzaje przeglądów:

• Audyt finansowy - pełne badanie sprawozdania finansowego przez biegłego rewidenta. Tego rodzaju audyt finansowy jest projektowany, aby wykryć, czy informacje o finansach i majątku przedstawione przez właściciela przedsiębiorstwa są rzetelne oraz czy sprawozdania finansowe są zgodne z zasadami obowiązującej duńskiej lub międzynarodowej rachunkowości.
  
  
• Audyt zgodności - ocena, czy działania finansowe i systemy w przedsiębiorstwach są zgodne z przepisami prawa.
  
  
• Audyt zarządzania - analiza efektywności i skuteczności zarządzania zasobami finansowymi w duńskich firmach.
  
  
• Kontrola jakości (QA) - system duńskiej kontroli jakości dotyczący m.in. sprawozdań finansowych.

Dla różnych firm w Danii z klasy B dostępne są dwie alternatywy:

1. Możliwość przeprowadzenia pełnego audytu sprawozdań finansowych.
2. Wybór audytu-light, nowa forma audytu wprowadzona dla sprawozdań finansowych od początku 2013 roku.

Przeprowadzenie audytu dla firm duńskich klas A i B nie jest obowiązkowe i uzależnione od rocznych obrotów osiągniętych przez przedsiębiorstwo. Spółki te mają swobodę wyboru rodzaju kontroli i współpracy z audytorami, aby ustalić, która z usług certyfikujących (np. pomoc księgowa, kontrola sprawozdań finansowych czy audyt) jest dla nich najbardziej odpowiednia.

Kontrola wewnętrzna musi być uwzględniona w planowaniu i modyfikacjach systemów księgowych duńskich przedsiębiorstw.

Dobra praktyka audytu została określona w Ustawie o biegłym rewidentem. Zapewnia ona, że jednostka audytu wewnętrznego nie powinna być podporządkowana kierownikowi jednostki w zakresie planowania, organizacji oraz wykonania, a audytorzy wewnętrzni muszą uzyskać dostęp do koniecznych informacji.
Duńskie Ministerstwo Finansów posiada uprawnienia do wyznaczenia dziedzin w firmie, które zostaną szczegółowo przebadane. Duński Urząd Nadzoru Finansowego (RSB) przestrzega Międzynarodowych Standardów Rewizji Finansowej (MSRF).

W 2011 roku powstało FSR, profesjonalna organizacja księgowa, która zjednoczyła 3 duńskie instytucje: FSR (Duńscy Biegli Rewidenci), FRR (Duński Instytut Biegłych Rewidentów Publicznych) i REVIFORA (stowarzyszenie dla młodych księgowych i praktykantów). FSR skupia się na rewizji rachunkowości, kontroli sprawozdań finansowych oraz kwestiach księgowych i podatkowych w duńskich firmach.

Duńscy audytorzy, państwowi autoryzowani księgowi (SPA, czyli State Authorized Public Accountant) powołani do roli biegłych rewidentów oraz firmy audytorskie są regularnie poddawane kontroli co 6 lat przez DSAA, czyli Urząd Nadzoru nad Audytem (ustanowiony przez DBA).

Wydatki firmy w Danii

Koszty oraz rozliczenia w księgowości duńskich firm są istotnym aspektem, podobnie jak bilanse oraz aktywa.

Współczesny duński bilans ukazuje aktywa ułożone zgodnie z kryterium płynności - od najmniej płynnych (WNiP) do najbardziej płynnych (gotówka). Z kolei pasywa są podzielone na kapitały obce i własne. Wzór bilansu wygląda następująco:

W aktywach trwałych:

• Wartości niematerialne, w tym patenty, znaki towarowe, koncesje związane z projektami rozwojowymi.
• Nabyte patenty, licencje, znaki towarowe.
• Wartość firmy.
• Projekty rozwojowe w toku oraz zaliczki na WNiP.
• Rzeczowe aktywa trwałe, takie jak budynki, urządzenia techniczne, maszyny.
• Inne rzeczowe aktywa trwałe, np. sprzęt, wyposażenie.
• Rzeczowe aktywa trwałe w trakcie realizacji i zaliczki na środki trwałe.
• Aktywa finansowe, w tym akcje lub udziały w powiązanych jednostkach, należności od tych jednostek, inwestycje w stowarzyszonych jednostkach.
  
  

W aktywach obrotowych:

• Zapasy, w tym surowce, materiały eksploatacyjne, produkcja w toku, wyroby gotowe, towary.
• Należności handlowe, umowy na produkcję w toku, należności od powiązanych i stowarzyszonych jednostek.
• Inwestycje w powiązanych jednostkach, akcje, pozostałe inwestycje.
• Gotówka.

W pasywach:

• Kapitały, w tym wniesiony kapitał, agio, kapitał rezerwowy z wyceny, inne kapitały rezerwowe, zysk/strata.
• Rezerwy, w tym z tytułu emerytur i podobnych zobowiązań, na podatek doroczny, inne rezerwy.
• Zobowiązania krótko i długoterminowe, takie jak zadłużenia hipoteczne, kredyty, zaliczki od klientów, zobowiązania handlowe, podatek dochodowy.
• Rozliczenia międzyokresowe.
  
  

Kontrole spółek duńskich są realizowane przez autoryzowanych audytorów, którzy muszą być niezależni i zewnętrzni. Rozróżniamy różne rodzaje audytu, takie jak audyt finansowy, zgodności czy zarządzania. Duńskie przedsiębiorstwa mogą wybierać odpowiednią usługę atestacyjną zgodnie z ich potrzebami.

Analiza importu i eksportu w Danii

Dla Danii kluczowymi partnerami w handlu są kraje Unii Europejskiej, zwłaszcza Niemcy, Szwecja, Wielka Brytania i Holandia, z Polską plasującą się na 13. miejscu w rankingu. Dania głównie eksportuje artykuły spożywcze, zwierzęta żywe, chemikalia oraz produkty chemiczne, natomiast importuje przede wszystkim maszyny, urządzenia, przetworzone produkty oraz chemikalia.

Duńska Rada Handlowa, znana jako Eksportrådet, pełni funkcję umacniania relacji międzynarodowych między Danią a innymi krajami. W 1995 roku polscy i duńscy inwestorzy założyli Duńsko-Polską Izbę Gospodarczą, która ułatwia współpracę dwustronną.

Układ Europejski z 1991 roku reguluje wymianę handlową między Polską a Unią Europejską, tworząc strefę wolnego handlu dla towarów przemysłowych od 1999 roku. Preferencyjne stawki celne, zazwyczaj wynoszące 0%, obowiązują dla większości produktów, jednakże konieczne jest przedstawienie celnikom świadectwa pochodzenia EUR1.

Płacenie podatku od wartości dodanej (VAT), znanego jako MOMS, wynoszącego 25%, dotyczy większości produktów przemysłowych, rolnych oraz usług. Różnorodność opłat akcyzowych obejmuje następujące kategorie towarów: lody, kawa, kasetki wideo, wyroby tytoniowe, alkohol, produkty czekoladowe, żarówki, piwo, wino, herbata, samochody, paliwa oraz opakowania jednorazowe.

Fødevarestyrelsen, czyli Duński Inspektorat ds. Weterynarii i Żywności, wydaje pozwoleń i licencji na import żywności do Danii. Produkty spożywcze muszą być etykietowane w języku duńskim i spełniać normy dotyczące składu oraz konserwantów.

Ministerstwo Środowiska nadzoruje wprowadzanie kosmetyków, środków czystości i detergentów na duński rynek, a przedsiębiorcy pragnący importować substancje chemiczne muszą spełnić wymogi Ministerstwa. Substancje chemiczne spoza listy EINECS muszą być zgłoszone Departamentowi Wyrobów Chemicznych.

Zgodnie z wymogami dyrektyw Nowego Podejścia, wiele wyrobów przemysłowych, takich jak zabawki, maszyny czy urządzenia gazowe, musi posiadać znak CE.

Dania podpisała wiele istotnych umów, w tym umowę o współpracy gospodarczej, energetycznej i ochrony środowiska, a także konwencję ONZ o Międzynarodowej Sprzedaży Towarów.

Najczęściej zadawane pytania

1. Jakie są przepisy rachunkowe w Danii?
   Rachunkowość w Danii jest oparta na rozporządzeniu UE 1606/2002 dotyczącym międzynarodowych standardów rachunkowości (MSR), które nakazuje korzystanie z standardów MSSF przyjętych przez UE. Dotyczy to sprawozdań finansowych spółek europejskich notowanych na regulowanym rynku papierów wartościowych. Rozporządzenie to umożliwia państwom UE wymaganie użycia standardów MSSF w oddzielnych sprawozdaniach finansowych spółek, których papiery wartościowe nie są notowane na rynku regulowanym. W Danii (zgodnie z MSR) można opcjonalnie stosować standardy MSSF w sprawozdaniach skonsolidowanych i oddzielnych duńskich firm, które nie prowadzą działalności na rynku regulowanym. Warto dodać, że prawo UE nie obowiązuje w dwóch terytoriach autonomicznych Danii, Wyspach Owczych i Grenlandii.
   
   
2. Czym jest a-kasse?
   A-kasse to fundusz ubezpieczeniowy na wypadek bezrobocia. Wprawdzie ubezpieczenie na bezrobocie nie jest obowiązkowe, jednak by otrzymać zasiłek po utracie pracy, trzeba być członkiem a-kasse.
   
   
3. Czy w Danii możliwe jest elektroniczne rozliczanie się z Urzędem Skarbowym?
   W Danii jest opcja elektronicznego rozliczania się za pomocą 8-cyfrowego kodu TastSelv (można go zamówić online na stronie www.skat.dk). Kod znajduje się na Årsopgørelsen lub Forskudsopgørelsen (karcie podatkowej).
   
   
4. Czym jest Skat til udbetaling?
   Termin Skat til udbetaling pojawia się na decyzji podatkowej i oznacza kwotę zwrotu podatku.
   
   
5. Czym jest Restskat til betaling?
   Wyrażenie Restskat til betaling w decyzji podatkowej to informacja o konieczności zapłaty dodatkowego podatku.
   
   
6. Czym jest NemKonto?
   NemKonto to rachunek bankowy pracownika, na który przekazywane są zwroty podatku oraz wynagrodzenie za pracę.
   
   
7. Czym jest Feriepenge i komu przysługuje?
   Feriepenge to wypłata urlopowa, do której mają prawo wszyscy legalnie pracujący w Danii. Każdy przepracowany miesiąc przysługuje 2,08 dnia urlopu, co daje 25 dni (5 tygodni). Wnioskowanie o Feriepenge jest możliwe do 6 miesięcy od zakończenia pracy w Danii, jednak trzeba się wyrejestrować z Folkeregister (urząd gminy) przed opuszczeniem kraju. Feriepenge wypłacane są na konto NemKonto przez pierwsze 3 miesiące za poprzedni rok podatkowy, trwający od 1 września do 31 sierpnia następnego roku, a korzystać z nich można od 1 maja do 30 kwietnia roku następnego.
   
   
8. Czym jest Feriekonto?
   Feriekonto to specjalny fundusz, do którego duńscy pracodawcy odprowadzają składki urlopowe pracowników (12% wynagrodzenia brutto zredukowanego o 8% na cele socjalne).
   
   
9. Ile czasu trzeba czekać na zwrot podatku w Danii?
   Zwrot podatku z duńskiego Urzędu Skarbowego zazwyczaj zajmuje około 6 miesięcy.
   
   
10. Czym jest Årsopgørelsen?
    Årsopgørelsen to decyzja podatkowa dostępna na stronie internetowej duńskiego Urzędu Skarbowego.
    
    
11. Czym jest Personfradrag?
    Personfradrag to osobista ulga podatkowa, przysługująca rezydentom Danii, którzy przepracowali tam 12 miesięcy.
    
    
12. Jakie ulgi podatkowe są dostępne w Danii?
    Dostępne ulgi to np. ulga na dojazdy do pracy, ulga na zakwaterowanie, ulga na wyżywienie.
    
    
13. Czym jest pension?
    Pension to prywatna emerytura w Danii, gromadzona na prywatnych funduszach emerytalnych (PFA Pension, Danica Pension, Industriens Pension, Pensiondanmark).
    
    
14. Czym jest folkepension?
    Folkepension to państwowa emerytura w Danii, dostępna dla obywateli po osiągnięciu 65 roku życia.
    
    
15. Czym jest ATP?
    ATP to programy pracownicze w Danii, należące do II filaru emerytalnego, obejmujące wszystkich obywateli od 16 roku życia.
    
    
16. Czym jest karta zdrowotna Sundhedskortet?
    Sundhedskortet to żółta karta zdrowotna, konieczna dla osób planujących przebywanie w Danii powyżej 3 miesięcy. Zapewnia bezpłatną opiekę medyczną (oprócz stomatologii) i jest wydawana wraz z numerem CPR.
    
    

Ponadto, polscy pracownicy